غزوه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَزْوَه به فتح اول و سكون دوم (جمع آن غَزْوات) در لغت به معناى جنگيدن مىباشد و از كلمه «الغزو» گرفته شده است. اسم فاعل آن «غازى» و جمع آن «غُزاة» و «غُزّى» آمده است، مانند قاضى، قضاة- سابق، سُبّق. و از اين نمونه است كلمه «غُزّى» در آيه زير: «يا ايُّها الَّذينَ امَنُوا لا تَكُونُوا كَالَّذينَ كَفَرُوا وَ قالُوا لِاخْوانِهِمْ اذا ضَرَبُوا فىِالْارْضِ اوْ كانُوا غُزّىً ... لَوْ كانُوا عِنْدَنا ما ماتُوا وَ ما قُتِلُوا» اى گرويدگان به دين اسلام، شما مانند آنان كه راه كفر و نفاق پيمودند، نباشيد كه گفتند: اگر برادران و خويشاوندان ما به سفر نرفته و يا به جنگ حاضر نمىشدند، به چنگ مرگ نمىافتادند و كشته نمىشدند.
پيامبر اكرم فرمود: «دَعا مُوسى وَامَّنَ هاروُنُ وَامَنَّتِ الْمَلائِكَةُ فَقالَ اللَّهُ تَبارَكَ وَتَعالى قَدْ اجِيْبَتْ دَعْوَتُكُما فَاسْتَقيما وَ مَنْ غَزا فى سَبيلِ اللَّهِ اسْتُجيبُ لَهُ كَمَا اسْتُجيبُ لَكُما الى يَوْمِالْقِيامَةِ»
حضرت موسی دعايى كرد و هارون آمين گفت و فرشتگان نيز آمين گفتند. پس خداى تبارك و تعالى فرمود: هر آينه دعاى شما مستجاب شد پس استقامت و پايدارى ورزيد و هر كه در راه خدا جهاد كند، دعايش مستجاب شود، چنانچه دعاى شما به اجابت رسيد تا روز قيامت.
در اصطلاح اغلب تاريخ نويسان غزوه به جنگهايى گفته مىشود كه به فرماندهى شخص پيامبر اكرم بوده است، ليكن بقيه جنگ هاى زمان رسول خدا كه آن حضرت در آن حضور نداشته
سریّه يا
بعث ناميده شده است. در مورد تعداد غزوههاى پيامبراسلام بين سيره نويسان اختلاف است. آنها از نوزده تا بيست ونه گفتهاند، لكن در تعداد غزوههاى آن حضرت كه جنگ و درگيرى صورت گرفتهاست، همگى عدد «نه» را ثبتكردهاند و تعداد سرّيهها را چهل و هفت نوشتهاند.
امام على مىفرمايد: «... اغْزُوهُمْ قَبْلَانْ يَغْزُوكُمْ، فَوَاللَّهِ ماغُزِىَ قَوْمٌ قَطُّ فىعُقْرِ دارِهِمْ الاّ ذَلُّوا ...» پيش از آنكه به شما حمله كنند، بر آنان حمله بريد. به خدا سوگند هيچ قوم و ملّتى در داخل شهرها و خانههاشان مورد تهاجم دشمن قرار نگرفتند، مگر اينكه ذليل شدند. در روايت ديگرى از پيامبر اسلام چنين آمده است: «غَزْوَةٌ فى الْبَحْرِ مِثْلَ عَشَرَ غَزَواتٍ فِىالْبَرِّ» يك جنگ دريايى برابر با ده جنگ زمينى است. و نيز فرمود: «افْضَلُ الْغُزاةِ فى سَبيلِاللَّهِ خادِمُهُمْ» بهترين جنگجويان در راه خدا كسانى هستند كه به مجاهدان خدمت مىكنند. همچنين فرمود: «مَنِ اغْتابَ غازِياً فَكَانَّما قَتَلَ مُؤْمِناً» كسى كه از يك رزمنده غيبت نمايد، مانند آن است كه مؤمنى را كشته باشد.