نیروگاه شهید سلیمی شهرستان نکا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نیروگاه سیکل ترکیبی شهید سلیمی شهرستان نکا در ساحل
دریای خزر و در ۲۲ کیلومتری شمال
شهرستان نکا در
استان مازندران و در مجاورت روستای
زاغمرز و در مختصات:۳۶.۸۳۲۷۸۹۴° شمالی ۵۳.۲۵۷۵۵۸۶° شرقی قرار دارد؛ این نیروگاه به وسیله سه شرکت آلمانی به نام‌های:
بی‌بی‌سی (به انگلیسی:B.B.C)،
بابکوک (به انگلیسی:Babcock) و
بیلفینگر برگر (به انگلیسی:Bilfinger Berger) به صورت
کنسرسیوم ساخته شده است. اولین واحد بخاری نیروگاه در دوم مهر ماه سال ۱۳۵۸ وارد مدار شد و کار نصب و راه اندازی سه واحد دیگر هریک با فاصله ی پنج ماه نسبت به دیگری به اتمام رسید. قدرت این نیروگاه ۷۶۰ مگاوات بوده که بیست و پنج درصد برق مورد نیاز شبکه ی سراسری در سال ۱۳۵۹ را تامین می کرد و به عنوان یکی از بزرگترین نیروگاه ایران مطرح است.
[ویرایش]
اگرچه
بمباران نیروگاه شهید سلیمی شهرستان نکا به دلیل دور بودن از مرز
عراق ، چندان محتمل به نظر نمی رسید اما به دلیل اهمیت ویژه ی آن در شبکه و ارزش زیاد اقتصادی این نیروگاه؛ با استفاده از
پدافند عامل و
ضد هوایی نسبت به حفاظت ان اقدام گردید با این حال این نیروگاه در تاریخ ۱۳۶۵/۰۹/۱۵ ساعت ۱۲ و ۴۸ دققیه ظهر به وسیله ی سه هواپیمای عراقی بمباران شد که در اثر ان هر چهار واحد نیروگاه و سیستم های مشترک ان اسیب دید و بخشی از تاسیسات اصلی؛ تجهیزات و سیستم های مشترک ان دچار اتش سوزی شده و از بین رفتند. در این بمباران یک نفر شهید شد و دوازده نفر نیز مجروح و مصدوم شدند. خسارات وارده به نیروگاه بسیار عمده بود. واحد دوم و بخشی از سیستم های مشترک در حدود ۴۵ دقیقه در اتش سوختند و باید گفت که خسارت ناشی از اتش سوزی کمتر از خسارت مستقیم بمباران نبود. پس از خاموش سازی اتش سازماندهی موقت پرسنل به منظور بازسازی و راه اندازی مجدد نیروگاه در شب همان روز اغاز گردید.
بازسازی مرحله ی اول با تلاش شبانه روزی پرسنل خدوم انجام شد و دو واحد از چهار واحد نیروگاه در مدت سه هفته وارد مدار شد. راه اندازی نیروگاه ویران شده در مدت سه هفته در شرایطی صورت گرفت که حتی در نیروگاه نیز برق وجود نداشت تهیه موتور
ژنراتور و کابل کشی جهت تولید برق موقت؛ تامین برق موقت از شبکه توزیع مازندران و احیای مستقیم برق موقت نیروگاه؛ برنامه ریزی؛ پاک سازی؛ عیب یابی؛ تهیه قطعات و ماشین الات برای تعمیر و بازسازی و راه اندازی دو واحد از چهار واحد نیروگاه ان هم در مدت بیست و یک روز هنوز برای بسیاری از متخصصان امری مافوق تصور است در این مدت روزانه بیش از هزار نفر در محدوده های نسبتا کوچک کار می کردند بازسازی سومین واحد در یک مرحله در مدت بیست و پنج ماه انجام شد و وارد مدار گردید مرحله ی تکمیلی بازسازی این واحد تا اواخر پاییز سال ۱۳۶۶ به طول انجامید.
[ویرایش]
دومین بمباران نیروگاه؛ در هفتم مهر ماه سال ۱۳۶۶ ساعت ۱۵ و ۴۰ دقیقه در حالی انجام گرفت که سه واحد نیروگاه فعالیت می کرد و چهارمین واحد در انتظار قطعات و تجهیزات جدید برای بازسازی لوازم اسیب دیده بود. برخی کارکنان و پیمانکاران خارجی در بمباران ۱۳۶۵/۰۹/۲۵ در نیروگاه حضور داشتند که ساعتی بعد از بمباران همگی انجا را ترک کردند و هیچ گاه باز نگشتند در جریان دومین بمباران نیروگاه گرچه تجهیزات اسیب کمتری دیدند و برخلاف گذشته اتش سوزی نیز در واحد ایجاد نشد ولی حجم اسیب های وارده به کارکنان نیروگاه بسیار بزرگ و دلخراش بود بیست و سه نفر از کارکنان در اتش سوختند و به شهادت رسیدند؛ و بیش از ۱۲۰ نفر نیز مجروح شدند که حدود ۷۰ نفر انها از کار افتاده محسوب گردیدند.
[ویرایش]
بعد از بازسازی دو واحد؛ نیروگاه برای سومین بار در تاریخ ۱۳۶۷/۰۳/۰۴ ساعت ۹ و ۳۵ دقیقه صبح بمباران شد. در این بمباران یک نفر مجروح شد و یک نفر هم به شهادت رسید و خسارت وارده به تجهیزات بسیار سنگین بود. نیروگاه شهید سلیمی نکا همچنین با بیش از یک هزار نیرو در طول هشت سال جنگ تحمیلی هشت شهید و ۶۱ جانباز نیز در مناطق مختلف جنگی تقدیم نظام اسلامی کرد.
کار نیروگاه تنها به حوزه بازسازی منتهی نمی شد، ایجاد مواضع، تدارکات و تامین تجهیزات و ماشین الات و نیز سنگرسازی برای بیش از ۴۰ ارتشی که با جنگ افزارهای خود وظیفه ی حفاظت از نیروگاه را بر عهده داشتند و نیز تدارکات و برقراری ارتباطات و تامین وسایل رفاهی برای
دیده بان ها که در اطراف نیروگاه و شهرهای مازندران و همه مسیرهای احتمالی نفوذ هواپیماهای دشمن، از مازندران تا
همدان مستقر بودند، به عهده ی نیروگاه بود. علاوه بر ان کار تحقیقاتی
پدافند غیر عامل با استفاده از
بالن ها و با همکاری
جهاد دانشگاهی جزئی از کار نیروها محسوب میشد. محاسبه، تهیه طرح و برنامه و تامین بودجه به منظور مقاوم سازی ساختمان نیروگاه در مقابل بمباران دشمن از دیگر ماموریت های نیروگاه به حساب می امد که نتیجه ی ان کاهش خسارت جانی در بمباران مرحله سوم بود.پراکنده سازی محل استقرار کارکنان و جلوگیری از تجمع انها به منظور کاهش خسارات جانی، اماده سازی ساختمان های موقت و تامین لوازم و ما یحتاج ان ها، ماموریت دیگری بود که به مدیران نیروگاه سپرده شده بود. سنگر سازی در اطراف ساختمان های کاری و حتی اتاق فرمان واحدها و نیز
سنگر بندی اطراف تجهیزات نیروگاه با دیوارهای بتنی و کیسه های شن و ماسه در طبقات مختلف در حین بازسازی نیروگاه، ان هم در مدت چندماه، کاری بود که جز با مجاهدت های فراموش نشدنی کارکنان، میسر نبود.
جا به جایی کارکنان و اسکان انها در محل های امن از فعالیت های اولویت دار نیروگاه در این مقطع زمانی به شمار می رفت. در این راستا اقدام اخلاقی مدیران نیروگاه و انتقال محل اسکان مجموعه مسئولان نیروگاه و حراست ان به نقاط امن؛ بعد از انتقال کامل سایر نیروها، باعث شد تا همدلی و همکاری کارکنان با مدیریت نیروگاه نزدیکتر و بهتر انجام پذیرد. تهیه لباس و
ماسک ضد شیمیایی ؛ انجام اموزش و حتی مانورهایی برای کاهش اسیب های احتمالی نیز در اولویت های کاری مدیران جای داشت.
در هر نیروگاه ابزار و تجهیزاتی وجود دارند که ممکن است در موقع بمباران خطر شدیدی را برای کارکنان به همراه داشته باشد منابع بزرگ co۲ مایع، منابع سود و اسید، کپسول
هیدروژن ، لوله های گاز و نیز لوله های مختلف با فشار و درجه حرارت بسیار زیاد از جمله این موارد هستند. مدیریت نیروگاه می بایست ضمن اموزش کارکنان، برای حفاظت از جان خود مراقبت و حفظ این منابع مهم اما خطرساز را نیز مدیریت میکرد. همکاری مردم شهرهای اطراف، بیمارستان ها و ارگان ها و دوایر دولتی با مدیریت نیروگاه در زمان بمباران و بعد از ان بویژه در دوره بازسازی نیروگاه بسیار کارساز بود. روحیه ی مجاهدت و فداکاری کارکنان و مدیران نیروگاه موجب شد تا نام نیروگاه
شهید سلیمی شهرستان نکا پس از ان بازسازی، همچنان در صدر مهمترین و حیاتی ترین نیروگاه های کشور جای داشته باشد و با وجود انکه رزهای سخت و بمباران های سنگینی را تجربه کرد ولی اولین نیروگاهی بود که بازسازی ان به اتمام رسید، ان هم به نحوی که هیچ اثری از خرابی های ناشی از جنگ در سیمای ان دیده نمی شود.
