متأول
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُتَأَوِّل در لغت تفسير كننده، تاويل كننده و تشريح كننده وكسى كه كلام را از معنى ظاهرى بر معناى مخفىتر حمل مىكند. دراصطلاح عبارتاستاز: كسى كه بهانكار بعضىاز واجبات و حلّيت بعضى از محرمات معروف و شناخته شده تفاخر مىكند: مانند انكار امامت اميرمؤمنان و ساير ائمه يا انكار مسح پاها در وضو براى نماز يا توصيف خداوند به اوصافى كه منزّه از آن است. متأول ابتدا با برهان و استدلال، به حق دعوت شده به شبههاش پاسخ داده مىشود. اگر توبهكرد، توبهاش قبولاست، ولى اگر برنظر خود پافشارىكرد، به
قتلصبر كشتهمىشود. (و در صورتى كه گروهى باشند كه بر عقيده خود پافشارى كنند و براى دستگيرى و اجراى حكم آنها جز با جنگ ممكن نباشد، بايد با آنها جنگيد؛ مانند
اهل جمل،
نهروان و
صفین.)