موسی خیابانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
موسی خیابانی از رهبران برجسته
سازمان مجاهدین خلق بود. او در ۱۳۲۶ش در
شهر تبریز در خانواده ای مذهبی و بازاری به دنیا آمد پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در زادگاهش برنده بورس تحصیل رشته فیزیک در دانشگاه تهران شد. خیابانی در ۱۳۴۵ش هنگام تحصیل به عضویت سازمان مجاهدین خلق درآمد. وی برای گذراندن دوره آموزش چریکی در ۱۳۴۹ش راهی لبنان شد اما هنگام توقف در دبی پلیس امارات متحده، خیابانی و پنج تن از اعضای مجاهدین خلق را دستگیر کرد. پس از چند ماه زندانی مقامات دبی تصمیم گرفتند که آنها را به حکومت ایران تحویل دهند. ولی هواپیمای آنان به وسیله سه نفر از مجاهدین خلق که برای نجات این شش نفر از ایران اعزام شده بودند ربوده به بغداد برده شد خیابانی سه ماه و نیم در لبنان و سوریه آموزش چریکی دید و سپس در مرداد ۱۳۵۰ مخفیانه به ایران بازگشت.
به دنبال یورش گسترده
ساواک به سازمان مجاهدین، خیابانی و ۳۳ تن دیگر در شهریور ۱۳۵۰ دستگیر شدند. او در اردیبهشت ۱۳۵۱ در
دادگاه نظامی به جرم اقدام علیه امنیت کشور ، به مرگ محکوم شد. اما در دادگاه تجدید نظر حکم او به
حبس ابد تقلیل یافت و به
زندان قصر فرستاده شد. او و
مسعود رجوی که در همین تاریخ محاکمه شده بود، نقش مهمی در سازماندهی و کنترل مجاهدین در زندان برعهده داشتند. آنان تلاش میکردند تا تشکیلات سازمان مجاهدین را در داخل زندان رهبری کنند . اگر در این میان فردی به عملکرد خیابانی و رجوی انتقاد و یا اعتراضی میکرد آنان فرد معترض را بایکوت می کردند؛ یعنی هیچ یک از اعضای سازمان در زندان حق صحبت و برقراری رابطه با فرد بایکوت شده را نداشت. نتیجه آن بود که فرد بر اثر فشار روانی زیاد حاضر به معذرت خواهی از رهبران سازمان میشد و یا به سمت همکاری با مقامات زندان سوق پیدا میکرد. رجوی و خیابانی توانستند با این سیاست تشکیلات سازمان مجاهدین را در داخل زندان زیر نفوذ خود در آورند.
با شروع انقلاب اسلامی و فشار مردم مبنی بر آزادی
زندانیان سیاسی خیابانی و رجوی جزو آخرین زندانیان سیاسی بودند که در ۳۰ دی ۱۳۵۷ از زندان آزاد شدند خیابانی بعد از آزادی به سرعت راهی تبریز شد تا تشکیلات سازمان مجاهدین را در آن شهر بازسازی کند. با پیروزی انقلاب اسلامی خیابانی به مرکزیت سازمان مجاهدین راه یافت و به همراه رجوی به تعیین خط مشی سازمان پرداخت خیابانی در انتخابات اولین دوره
مجلس شورای اسلامی از تبریز نامزد شد، اما رأی لازم را در مرحله دوم کسب نکرد. به مرور زمان سازمان مجاهدین در مسائل مختلف مانند مجلس خبرگان قانون اساسی مسئله کردستان، نحوه اداره کشور و سیاست خارجی با جمهوری اسلامی اختلاف پیدا کرد. این امر سبب رویارویی مجاهدین با نظام جمهوری اسلامی در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ شد. از آن زمان به بعد سازمان با اعلام جنگ مسلحانه علیه نظام اسلامی فعالیتهای خود را زیرزمینی و مخفی کرد.
بعد از مدتی رجوی به خارج از کشور گریخت و موسی خیابانی رهبر و مسئول عملیات نظامی سازمان مجاهدین در داخل کشور شد. از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ ، مجاهدین به رهبری خیابانی برای فرو بردن کشور در بحران به ترورهای کور بمب گذاری در معابر و کشتن مردم عادی کوچه و خیابان دست زدند همچنین آنان دفتر مرکزی
حزب جمهوری اسلامی و دفتر نخست وزیری را منفجر کردند که در نتیجه آیت الله
سیدمحمد بهشتی و
محمدعلی رجایی رئیس جمهور و
محمد جواد باهنر نخست وزیر و عده دیگری به شهادت رسیدند. به علاوه آنان برخی از شخصیت های نظام جمهوری اسلامی مانند آیت الله
سید عبدالحسین دستغیب امام جمعه شیراز آیت الله
علی قدوسی دادستان کل انقلاب، آیت الله
سید اسدالله مدنی امام جمعه تبریز و ... را ترور کردند.
سرانجام در ۱۹ بهمن ۱۳۶۰ طی نبردی چهار ساعت و نیمه با پاسداران انقلاب، خیابانی به همراه همسرش آذر رضایی (خواهر چهار مجاهد که قبل از انقلاب کشته شدند) و اشرف ربیعی همسر مسعود رجوی و تعدادی از مجاهدین در
خانه ای تیمی در تهران به قتل رسید.
